Two Column Images
Left Image
Right Image

Boże Narodzenie w dniu pogańskiego święta? Nauka mówi jasno: to mit!

Często w tygodniach poprzedzających Święta możemy usłyszeć, że chrześcijanie obchodzą Boże Narodzenie w dniu pogańskiej uroczystości. Czy tak jest w rzeczywistości? Prace wybitnego polskiego znawcy tematyki wczesnochrześcijańskiej ks. prof. Józefa Naumowicza całkowicie obalają ów mit!

Choć w popularnym poglądzie na temat rzekomo pogańskiej genezy daty świąt Bożego Narodzenia jest ziarnko prawdy, to jednak całą ideę należy wyrzucić na śmietnik historii. Owo ziarenko to obecność kultu indo-irańskiego bóstwa Mitry na terenach Imperium Rzymskiego w pierwszych wiekach po Chrystusie. I tu zasadniczo zgodność omawianego mitu z faktami się kończy, gdyż – jak podaje w swoich pracach naukowych ks. prof. Józef Naumowicz – starożytne źródła historyczne nie informują nas, by wyznawcy mitraizmu świętowali coś 25 grudnia.

Z kolei rzymska uroczystość „słońca niezwyciężonego” co prawda przypadała tego dnia, jednak miała charakter drugorzędny i pojawiła się bardzo późno. – Nie ma żadnych dowodów historycznych potwierdzających, że to pogańskie święto istniało już przed IV wiekiem, a więc zanim pojawiło się Boże Narodzenie. Nawet gdybyśmy założyli, że obchodzono je już wtedy, nigdy nie było ono ani specjalnie ważne, ani tak popularne, by musiało zostać zastąpione przez Boże Narodzenie. Kościół rzymski miał swoje, czysto chrześcijańskie racje, by przyjąć datę 25 grudnia na świętowanie narodzin Zbawiciela – zauważył w rozmowie z „Gościem Niedzielnym” autor m.in. takich książek jak „Narodziny Bożego Narodzenia” i „Prawdziwe początki Bożego Narodzenia” dodając, że gdyby katolicy potrzebowali „przysłonić” jakieś pogańskie święto, to swoją uwagę skierowaliby w stronę innych rzymskich uroczystości. Na brak walki z tą drugorzędną pogańską uroczystością wskazuje także nieobecność krytyki owego święta w tekstach antycznych kaznodziejów chrześcijańskich.

Skąd więc pomysł, by wysuwać tak absurdalne oskarżenia pod adresem radosnej uroczystości? Cóż, dla niektórych radykalnych odłamów protestantyzmu święto Bożego Narodzenia wcale nie było wesołe. Fundamentaliści protestanccy czasów nowożytnych przekonywali bowiem, że wszelkie uroczystości niewymienione wprost w Piśmie Świętym są… pogańskie. I to właśnie takie ugrupowania religijne stały za nieuzasadnionymi historycznie zarzutami pod adresem świąt.

Warto też wspomnieć, że angielscy prezbiterianie oraz szkoccy purytanie wprowadzili w swoich krajach zakazy i kary za świętowanie Bożego Narodzenia! O ile jednak Anglicy w miarę szybko wycofali się z przepisów, o tyle Szkoci trwali przy nich jeszcze po II wojnie światowej! Oba państwa jednak niezbyt mocno kojarzą się nam ze świątecznymi celebracjami. Co innego Stany Zjednoczone. Okazuje się jednak, że i tam bywały okresy, w których radykalnie protestancka większość zakazywała w części stanów celebrowania barwnych i radosnych świąt obchodzonych przez katolików, prawosławnych i bardziej umiarkowanych ewangelików. W końcu jednak i Amerykanie w roku 1870 zdecydowali, że 25 grudnia będzie świętem federalnym. Do teraz natomiast niechętni Bożemu Narodzeniu pozostają Świadkowie Jehowy i Adwentyści Dnia Siódmego.

Wobec wysuwanych przez nich nienaukowych zarzutów sugerujących pogański charakter Bożego Narodzenia należy pamiętać, że za datą 25 grudnia nie stoi żadne rzymskie święto, ale zmiany w świecie przyrody. Mówimy wszak o momencie przełomowym – gdy dzień przestaje się skracać, a noc: wydłużać. Symbolika tej daty ma więc potężną moc: noc i ciemność kojarzone z grzechem i śmiercią odnoszą klęskę, triumfuje zaś światłość łączona w tradycji biblijnej z wyczekiwanym Mesjaszem. Celebrowanie Jego Przyjścia na świat właśnie w takim dniu wydaje się więc całkowicie rozsądne w sytuacji naszej niewiedzy na temat konkretnej daty Narodzenia Pańskiego, zaś zamiast mówić o pogańskiej genezie należy raczej dostrzec piękno i głębię symboliki.

Michał Wałach

Więcej od autora

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Zobacz także

Najnowsze

Egzamin ósmoklasisty 2025. Znamy wyniki!

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała wyniki tegorocznego egzaminu ósmoklasisty. Do testów przystąpiło ponad 360 tysięcy uczniów z całej Polski. Egzamin obejmował trzy obowiązkowe przedmioty: język...

Zakończenie roku szkolnego 2024/2025 – przed nami wakacje

W piątek, 27 czerwca 2025 roku, oficjalnie zakończył się rok szkolny 2024/2025. Blisko 4,6 miliona uczniów z całej Polski odebrało świadectwa i rozpoczęło długo...

Powrót „Szkoły po godzinach”. Przedwakacyjne spotkanie o finansach w Krakowie

W czwartek, 26 czerwca br., w Katolickiej Szkole Podstawowej im. Świętej Rodziny z Nazaretu w Krakowie odbyła się specjalna prelekcja dla uczniów klasy 6b,...

Nieistniejący, ale wpływowi – nowa fala wirtualnych influencerów AI

W świecie mediów społecznościowych, który nieustannie poszukuje świeżości i nowości, pojawiło się zjawisko, które jeszcze kilka lat temu mogłoby wydawać się czystą fikcją –...

Trzecie spotkanie ewaluacyjne w ramach prac nad strategią FEiM za nami

Za nami trzecie i zarazem ostatnie spotkanie konsultacyjne poświęcone ewaluacji działań realizowanych przez Fundację Edukacji i Mediów (FEiM) zarówno w ramach przygotowania strategii rozwoju...

Młodzi, media i misja czyli finał Ogólnopolskiej Młodzieżowej Akademii Medialnej

Nieformalna, ale wyjątkowo istotna wspólnota młodych ludzi z całej Polski spotkała się w Warszawie, by zamknąć pewien rozdział – i jednocześnie rozpocząć coś nowego....

Młodzi o mediach, dezinformacji i kampaniach społecznych. Czwarty zjazd Ogólnopolskiej Młodzieżowej Akademii Medialnej za nami

W dniach 10–11 maja w Krakowie odbył się IV zjazd Ogólnopolskiej Młodzieżowej Akademii Medialnej. Uczestnicy – młodzież z całej Polski zaangażowana w działalność społeczną...

Wiedza, aktywność, wymiana doświadczeń. Jutro rozpoczyna się IV zjazd Ogólnopolskiej Młodzieżowej Akademii Medialnej

W dniach 10–11 maja 2025 roku w Krakowie odbędzie się czwarty z pięciu zaplanowanych zjazdów w ramach projektu Ogólnopolska Młodzieżowa Akademia Medialna, organizowanego przez...