Gustaw Holoubek jest powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych aktorów i reżyserów w historii Polski. Jego życie i twórczość stanowią wyjątkowe świadectwo historii rodzimej sztuki teatralnej. 21 kwietnia obchodziliśmy setną rocznicę urodzin Holoubka, zatem dziś postanowiliśmy przybliżyć Wam sylwetkę tego wybitnego Polaka.
Urodził się 21 kwietnia 1923 roku w Krakowie, skąd pochodziła jego matka – Eugenia Estreicher. Ojciec Holoubka był Czechem, który po zakończeniu I wojny światowej postanowił osiedlić się w mieście królów polskich. W 1939 roku Gustaw ukończył prestiżowe Liceum im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. W trakcie II wojny światowej należał do konspiracyjnego kółka teatralnego. To właśnie tam kształtował się kunszt przyszłego mistrza sztuk scenicznych. Na dobre kariera Holoubka rozpoczęła się w 1947 roku, gdy ukończył naukę w Państwowym Studiu Dramatycznym przy Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
Debiutancką rolę odegrał w spektaklu autorstwa Stefana Flukowskiego zatytułowanym Odys u Feaków, gdzie w cielił się w rolę Charysa. Z czasem Holoubek zyskiwał coraz większą rozpoznawalność. Jego talent dostrzegli również krytycy teatralni. W 1949 roku rozpoczął pracę w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, gdzie w latach 1954-1956 pełnił także funkcję kierownika artystycznego. Od 1958 roku, aż do śmierci występował na deskach warszawskich teatrów, takich jak: Teatr Narodowy, Teatr Polski, Teatr Dramatyczny oraz Ateneum. W 1997 r. objął posadę kierownika artystycznego ostatniej z wymienionych instytucji teatralnych.
Przełomowym momentem w życiu Holoubka była niewątpliwie rola Gustawa-Konrada w Dziadach wyreżyserowanych przez Kazimierza Dejmka (1967 r.). Władze PRL oceniły sztukę jako wystąpienie antyrządowe i antyradzieckie, co spowodowało zdjęcie Mickiewiczowskiego arcydzieła ze sceny. Sprawa Dziadów stała się jednym z symboli masowych protestów społecznych z marca 1968 toku. Ponadto w ciągu swojej kariery teatralnej Holoubek wcielał się w role m.in.: tytułowego bohatera w Królu Learze Williama Szekspira w reżyserii Jerzego Jarockiego, Skrzypka w Rzezi Sławomira Mrożka, także w reżyserii Jarockiego, tytułowego bohatera w autorskiej interpretacji dzieła pt. Fantazy Słowackiego oraz Goetza w Diable i Panu Bogu Sartre’a w reżyserii Ludwika René.
Holoubek odegrał również niebagatelną rolę w historii polskiego kina. Zagrał m.in.: Kubę w Pętli w reż. Wojciecha Hasa, Maksa w Jak daleko stąd, jak blisko w reż. Tadeusza Konwickiego czy Mirka w Pożegnaniach według Stanisława Dygata.
Powyższe tytuły, zarówno sztuk teatralnych, jak i filmów stanowią jedynie garstkę przykładów aktywności artystycznej Holoubka. W ciągu swojego życia pochodzący z Krakowa mistrz sztuki zagrał niezliczoną liczbę wybitnych ról. Przybliżenie ich wszystkich zajęłoby nam niemało czasu…
W okresie PRL dwukrotnie zdobywał mandat poselski. W 1982 r., po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, zrezygnował z zasiadania w parlamencie. Powiązany z Polską Akademią Umiejętności. Laureat wielu nagród i odznaczeń.
Gustaw Holoubek zmarł 6 marca 2008 roku w Warszawie. Pośmiertnie został odznaczony najwyższym odznaczeniem państwowym tj., Orderem Orła Białego.
/JKI/
Foto: zrzut z ekranu/Youtube.com
Źródło: wikipedia.org, culture.pl, rmf24.pl.