Two Column Images
Left Image
Right Image

Student na rynku pracy czyli jaką umowę wybrać?

Osoba posiadająca status studenta jest jednym z najatrakcyjniejszych pracowników pod względem ekonomicznym, dlatego młode osoby wchodzące na rynek pracy cieszą się ich  szczególnym zainteresowaniem pracodawców. Żeby móc korzystać z przysługujących przywilejów, należy spełnić warunek zawarty w Ustawie o szkolnictwie wyższym, wg którego za  studenta uznaje się osobę kształcącą się na studiach pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolitych studiach magisterskich. Pod uwagę brane jest też kryterium wieku – studentem jest osoba do ukończenia 26 roku życia.

Wbrew pozorom, powyższy status (i przysługujące ulgi) nie kończą się 30 września, lecz z chwilą:

  • złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu,
  • złożenia egzaminu dyplomowego, tzw. „obroną”,
  • skreślenia z listy studentów.

Z roku na rok wzrasta liczba studentów łączących edukację z aktywnością zawodową. O ile dla większości pracowników najbezpieczniejszą i najbardziej pożądaną formą zatrudnienia jest umowa o pracę na czas nieokreślony – dla studenta już niekoniecznie. Aby student mógł wybrać dla siebie najlepsza formę zatrudnienia powinien zwrócić uwagę na poniższe elementy.

Pogodzenie pracy ze studiami.

To najtrudniejsze zadanie dla młodego pracownika. O ile w większości przypadków praca jest łatwa do przewidzenia – godziny jej rozpoczęcia i zakończenia, dni pracujące i wolne, o tyle plan zajęć na uczelni ulega zmianie co semestr (a w szczególnych przypadkach częściej) a student musi pogodzić je ze sobą. I chociaż w wiele uczelni pozwala studentom na samodzielne kreowanie swojego planu zajęć, to często jest to wybór pozorny i ograniczający się do np. dwóch (nieatrakcyjnych) terminów. Elastyczne godziny pracy to priorytet dla studenta, dlatego zdecydowanie umowa o dzieło i umowa zlecenie wydają się korzystniejsze w tym kryterium. Umowa o pracę ma zazwyczaj sztywne godziny pracy i ich zmiana wiąże się ze zmianą lub aneksowaniem całej umowy a pracodawcy nie są przychylni do takich zmian.

Dla studenta ważna jest też liczba godzin, które musi poświęcić na pracę. Studia dzienne bywają ciężkie do pogodzenia z pełnym etatem (tj. 160h miesięcznie). Umowa zlecenie i umowa o dzieło pozwalają na to, by to student regulował czas poświęcony na wykonanie obowiązków. Umowa o pracę może być w krótszym, niż standardowy, wymiarze (tzw. na część etatu), nie mniej znów – ściśle określa dni i godziny w których pracownik musi być do dyspozycji. Dodatkowym umowy o dzieło i zlecenia jest to, że  pozwalają na swobodniejsze wybieranie miejsca wykonywania pracy, liczby godzin jej realizacji w przeciwieństwie do umowy o pracę, która zgodnie z Kodeksem pracy jasno określa, że „pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.”

Rezygnacja i nieobecność

Praca w czasie studiów to okres dynamicznych zmian, nadarzających się lepszych ofert i awansów. Studenci mają wiele okazji do zmiany pracy na atrakcyjniejszą, ale pod warunkiem jej szybkiego rozpoczęcia. Do tego wymagany jest brak okresu wypowiedzenia i zobowiązań wobec aktualnego pracodawcy  . Umowa zlecenie i umowa o dzieło z założenia nie mają okresu wypowiedzenia w przeciwieństwie do umowy o pracę. Ten element często jest przeszkodą na skorzystanie z „okazji”, ponieważ wielu pracodawców wśród studentów szuka pracownika „na już”. Zlecenie i działo dają sporą przewagę tym, którzy chcą skorzystać z nadarzającej się okazji pracy lub spontanicznego wyjazdu.  Umowa zlecenia i dzieło nie stoją na przeszkodzie, gdy młody żak potrzebuje czasu na życie studenckie czy naukę do sesji poprawkowej – student w każdym momencie może zrezygnować z dalszej współpracy.

Pieniądze

Na koniec to, co najważniejsze – składki i podatki. A te bezsprzecznie są najkorzystniejsze dla obu stron przy umowie zlecenie, następnie przy umowie o dzieło a najmniej przy umowie o pracę. Na przykładzie umowy z wynagrodzeniem 4000 netto koszty  kształtują się następująco

– umowie zlecenie à 0 złotych zaliczki na podatek, 0 złotych ZUS

– umowa o dzieło à 372 zł zaliczki na podatek, 0 złotych ZUS

– umowa o pracę à 0 zł zaliczki na podatek, 2137,22 zł składek ZUS

Dzięki uldze w postaci tzw. „zerowego PITu” wszystkie przychody osiągnięte przez młodą osobę (do 26 rż) do kwoty 85 528 złotych, są zwolnione podatku, czyli PIT wynosi  0% – niezależnie od liczby umów i  płatników składek (ale nie dotyczy umowy o dzieło). Opodatkowaniu podlega jedynie dochód uzyskany powyżej  85 528 złotych.

W świetle powyższych informacji i czynników wydaje się, że ze względu na elastyczność, oszczędność i wygodę najlepszą formą zatrudnienia dla studenta jest umowa zlecenie. Warto wspomnieć, że w tym przypadku strony mogą dowolnie kreować warunki współpracy i jest to prawnie dopuszczalne, ale tylko w takiej granicy, gdzie zlecenie nadal jest zleceniem, a nie „oszczędnościową wersją” umowy o pracę.

 

/KK/

Foto: Pixabay.com

Więcej od autora

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Zobacz także

Najnowsze

Fact-checking czyli co warto wiedzieć?

Fact-checking, czyli weryfikacja faktów, to proces sprawdzania prawdziwości informacji przed ich publikacją lub po ich upublicznieniu. Praktyka ta jest niezbędna w dziennikarstwie, ale równie...

„Kosmiczne studia” na krakowskiej AGH

Akademia Górniczo-Hutnicza (AGH) w Krakowie uruchomiła nowy kierunek studiów magisterskich – Technologie Kosmiczne (Space Technologies). Jest to jedna z pierwszych tego typu ofert edukacyjnych...

„Dojrzewanie” czyli refleksja nad serialem Netflixa

Serial "Dojrzewanie" to przejmująca opowieść o współczesnym świecie nastolatków, który nieustannie balansuje między dzieciństwem a dorosłością. To produkcja, która nie tylko angażuje, ale także...

Zła forma młodych Polaków – problem, który rośnie w ciszy

Kondycja fizyczna młodych ludzi w Polsce budzi coraz większe obawy wśród ekspertów, nauczycieli i rodziców. Wyniki najnowszych badań wskazują na systematyczny spadek sprawności fizycznej...

Mniej samobójstw wśród młodych

W  końcu mamy powody do wielkiego "uff". Z najnowszych danych Komendy Głównej Policji wynika, że w 2024 roku liczba samobójstw w Polsce spadła o...

„Zabawa w krecika” – nowy problem w polskich szkołach

Przez polskie szkoły co jakiś czas przechodzą bardzo niebezpieczne "mody". Tym razem zawitała do nich „Zabawa w krecika”. To nowa, niepokojąca forma przemocy rówieśniczej...

Kryzys demograficzny w Polsce – Czy uda się zatrzymać katastrofę populacyjną?

Polska zmaga się z narastającym kryzysem demograficznym. W Polsce liczba ludności nieustannie maleje – umiera więcej osób, niż się rodzi. Czy można zatrzymać ten...

Powstaje pierwszy Studencki Fundusz Inwestycyjny w Polsce

Pierwszy w Polsce studencki fundusz inwestycyjny zawiązuje się we Wrocławiu. Jakie korzyści przyniesie młodym inwestorom z Pokolenia Z? Przeczytaj o tej innowacyjnej inicjatywie. We Wrocławiu...