Eksperci Instytutu Staszica, niezależnego think-tanku zajmującego się kwestiami społecznymi w kontekście zrównoważonego rozwoju przeanalizowali zapowiedzi dotyczące ustawy wprowadzającej system kaucyjny. Przypomnijmy, że projekt systemu kaucyjnego ma dotyczyć opakowań plastikowych, a także szklanych wielokrotnego i jednorazowego użytku.
Na polski rynek trafia rocznie ok. 5,5 miliona ton opakowań, a według Polskiego Instytutu Ekonomicznego polski konsument zużywa średnio ok. 160 kg opakowań rocznie. W podziale na surowiec wygląda to tak:
– 985 tys. ton opakowań z tworzyw sztucznych,
– 91,5 tys. ton aluminium,
– 153 tys. ze stali i blachy stalowej,
– 1,9 mln ton z papieru i tektury
– 1,2 mln ton opakowań ze szkła
– 1,2 mln z materiałów naturalnych, w tym drewna.
Według badań, w pozostałych państwach Unii Europejskiej na mieszkańca przypada średnio 180 kg zużytych opakowań, czyli więcej niż w Polsce. Natomiast u nas zaobserwowano niepokojący trend – w ostatnich latach zużycie opakowań w Polsce rosło dynamicznie, o blisko 12 procent w skali roku. Jednym z powodów może być pandemia, kiedy wszystko musiało być zapakowane szczególnie „bezpiecznie” oraz to, że nie wyrobiliśmy jeszcze w sobie eko-nawyku.
Instytut Staszica pozytywnie ocenił projekt objęcia systemem kaucyjnym opakowań plastikowych czy metalowych dla napojów (butelki PET, puszki). Są to surowce, które mogą być przyjmowane przez automaty w większości sklepów lub mogą być przez nie zbierane manualnie. Ministerstwa Klimatu i Środowiska zapowiada, że planowany system ma objąć również butelki szklane jednorazowego użytku. Instytut wskazuje na ryzyka obciążenia handlu detalicznego kwestią odbioru opakowań szklanych. Tutaj jednak Instytut Staszica ma wątpliwości, wskazując, że będzie to ogromne obciążenie dla małych, lokalnych sklepów. Bo o ile z plastikiem łatwo sobie poradzić (jest stosunkowo lekki, można go zgnieść) tak szkło wymaga większej logistyki – są mniej komfortowe nie tylko na etapie magazynowania, ale również transportu. Ponadto ewentualne stłuczenie lub oszczerbienie szkła może być zagrożeniem dla konsumentów i personelu sklepów.
Do udziału w systemie kaucyjnym obligatoryjnie mają być włączone placówki średniopowierzchniowe i wielkopowierzchniowe. Każdy sklep o powierzchni handlowej od stu metrów kwadratowych będzie zobowiązany do odbierania przynoszonych przez klientów pustych opakowań i do wypłacenia klientowi kaucji. Mniejsze sklepy będą mogły odbierać opakowania i zwracać kaucję na zasadzie dobrowolności. ma być przyjazny dla klienta, dlatego zrezygnowano z konieczności okazywania dowodu zakupu towaru w postaci paragonu.
/GGO/
Foto: zrzut z ekranu/Youtube.com