Czytelnictwo w Polsce wróciło do poziomu sprzed pandemii, zaś odnotowany niewielki wzrost w roku 2020 ani nie przyniósł trwałej zmiany w tej dziedzinie, ani tym bardziej nie był początkiem nowego trendu – wynika z raportu Biblioteki Narodowej.
Niedawno Biblioteka Narodowa opublikowała raport „Stan czytelnictwa książek w Polsce w drugim roku pandemii (2021–2022)”, który pokazuje m.in. praktyki lekturowe Polaków. Dane wskazują, że czytelnictwo książek w Polsce wraca do stanu sprzed pandemii COVID-19 (zarejestrowanego w badaniach z roku 2019 ). W marcu br. na pytanie o lekturę co najmniej jednej książki w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie twierdząco odpowiedziało 38 proc. respondentów. Na pytanie o lekturę książek twierdząco częściej odpowiadają kobiety niż mężczyźni (46 proc. i 28 proc.). Dane z raportu pokazują także, że prawdopodobieństwo sięgnięcia po książkę maleje przy tym wraz z wiekiem – im starsi badani, tym mniej osób deklarujących lekturę (31 proc. respondentów w wieku co najmniej 60 lat i 23 proc. siedemdziesięciolatków lub starszych). Najwięcej czytelników jest w najmłodszych grupach wiekowych, co prawdopodobnie wiąże się z pobieraniem nauki.
Wśród proponowanych zajęć, którymi można wypełnić wolny dzień znalazły się trzy rodzaje praktyk czytelniczych. Najczęściej wybierano czytanie wiadomości, informacji w internecie oraz postów w mediach społecznościowych. Lektura postów to częściej praktyka wybierana przez najmłodszych, nastoletnich badanych, natomiast czasopisma i gazety liczniej czytają osoby powyżej 60 roku życia. Czytanie książek wybrało jesienią 2021 i wiosną 2022 roku tyle samo badanych (11 proc.), więcej kobiet niż mężczyzn (odpowiednio 15 proc. i 8 proc.).
Co czytają Polacy?
Polacy najchętniej czytają literaturę sensacyjno-kryminalną. Zainteresowanie tym gatunkiem literackim zwiększyło się o 5 punktów procentowych w porównaniu z wynikami badania z 2020 roku. Po tego typu tytuły mniej chętnie sięga jednak młodzież szkolna (należały do wyborów lekturowych zaledwie 4 proc. uczniów w wieku 15–18 lat) oraz młodzi Polacy (15 proc. czytelników do 24 roku życia). Wśród tytułów czytanych przez młodzież znajduje się też beletrystyka dla niej przeznaczona: powieści obyczajowe i fantastyka dla młodzieży. Widać także słabe zainteresowanie nastolatków współczesną artystyczną beletrystyką oraz reportażami.
Trzeci sezon czytelniczy najpoczytniejszym autorem jest Remigiusz Mróz – 6,4 proc. osób deklarujących czytanie książek wskazało na jego powieści. Drugie miejsca zajął szczególnie popularny w poprzednim roku Harlan Coben. Podium zamknęła polska noblistka Olga Tokarczuk. Wśród wyborów czytelniczych Polaków ważne miejsce zajmuje – zdobywając 16 proc. czytelników – literatura niefikcjonalna. Szerokie grono odbiorców, przede wszystkim czytelniczek, wybrało powieści obyczajowe z wątkami romantycznymi. Z kolei powieści historyczno-obyczajowe zyskały zainteresowanie 7 proc. osób deklarujących czytanie książek. Badania ostatnich lat wyraźnie pokazują, że poszerza się stale grupa polskich poczytnych młodych autorek i autorów pisujących literaturę gatunkową: obyczajowo-historyczną, obyczajowo-romansową i sensacyjno-kryminalną, zaś czytelnicy klasyki, literatury dawniejszej to coraz skromniejsza populacja, wyraźniej ograniczają się do kanonu szkolnego i lektur czytanych w ramach obowiązku szkolnego.
Dr Karol Gac – dziennikarz, publicysta i komentator życia politycznego. Efekty jego pracy można znaleźć na portalu DoRzeczy.pl, którym kieruje i w tygodniku „Do Rzeczy”. Felietonista „Tygodnika Solidarność” oraz prowadzący poranek „Siódma 9” w rozgłośniach katolickich.
Badanie czytelnictwa książek Biblioteka Narodowa realizuje systematycznie od
1992 roku. Najnowsze badanie przprowadzono w listopadzie 2021 roku. Sondaż zrealizowano metodą CAPI (computer assisted personal interview) na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie Polaków w wieku co najmniej 15 lat, liczącej 1974 respondentów. Pomiar powtórzono w marcu 2022 roku na próbie 2009 osób. Z całym raportem można się zapoznać w tym miejscu: https://bn.org.pl/download/document/1656416398.pdf